KAZIM PAŞALAR

KAZIM PAŞALAR
Ulusal Kurtuluş Savaşı ve yakın tarihimizde genelde isimleri benzer olanlar karıştırılmaktadır.En çok karıştırılanlar da Kazım Paşalardır. Öyle ki bir çok araştırmacılar da zaman zaman yanılgıya düşmektedir. Bu yazımızda ATATÜRK’ÜN silah arkadaşı altı Kazım Paşayı konu edeceğim.

Musa Kazım Karabekir
İstanbul 1882- Ankara 1948
Mehmet Emin Paşa’nın oğludur.1905’te Kurmay Yüzbaşı olark Harp Akademilerini bitirdi.1911 yılında Harbiye Bakanlığına verdiği bir dilekçe ile aile adları olan Karabekir’i resmi yazışmalarda kullanmaya başladı. 1912 de Binbaşı oldu. Balkan Savaşına katıldı.Bulgarlara esir düştü.1914’te Yarbay, 1915’te Albay, 1918 de Tuğgeneral oldu. Birinci Dünya Savaşında çeşitli görevlerde bulundu. 1919 yılında merkezi Erzurum’da bulunan 15. Kolordu Komutanlığına atandı.Erzurum Kongresı’nin toplanmasında katkıları oldu. 1920’de TBMM meclisi başkanı Mustafa Kemal tarafından Şark Cephesi Komutanlığına atandı. Ermenilere karşı savaştı. Gümrü ve Kars anlaşmalarını imzaladı. Edirne ve istanbul Milletveilliği yaptı. İzmir İktisat Kongeresine başkanlık etti. 1923’de 1. Ordu Müfettişliğine atandı. 1924’de Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası kurucuları arasında yer aldı ve genel başkanı oldu. 1927’de emekliye ayrldı. İstanbul Milletvekili olarak 1946 yılında TBMM başkanlığı yaptı.
Bulgarca, Almanca, Fransızca ve Rusça bilmekte olup çeşitli madalyalarla ödüllendirilmiştir.
Kazım Fikri ÖZALP
Köprülü 1882 - Ankara 1968
“Köprülü Kazım” olarak da tanınır. Babası Suvari Albayı İsmail Nazmi Bey, annesi Yıldız Hanım’dır. 1902’de Harp Okulundan mezun oldu, 1905’de Harp Akademi’sini bitirdi. 31 Mart olayında (13 Nisan 1909) İstanbul’a gelen Hareket Ordusu ‘nda görev aldı. 1911’de Kıdemli Yüzbaşı, 1914 Binbaşı, 1915’de Yarbay ve 1917’de Albay oldu.
1919’da Balıkesir Bölgesi’nde 61. Tümen komutanlığına atandı. Batı Cephe’sini kuran 3 Albay’dan biridir. Kuvayı Milliye’nin örgütlenmesinde önemli görevler yaptı. Balkan ve 1. Dünya Savaşlarına katıldı. Alaşehir ve Balıkkesir Kongrelerinin toplanmasını sağladı. 1921’de Kocaeli grup komutanlığına atandı. Aynı yıl Tuğgeneralliğe yükseltildi. 1922’de Korgeneral, 1926’da Orgeneral oldu. 1927’de emekliye ayrıldı. Karesi, Balıkesir ve Van Miletvekilliklerinde bulundu. Milli Savunma Bakanlığı ve Meclis Başkanlığı (1924-1935) yaptı.
Atatürk tarafından ÖZALP soyadı verildi, 2 ciltlik “Milli Mücadele ve Atatürk’ten Anılar” isimli eseri vardır. Çeşitli madalyalarının yanında İstiklal madalyası ve nişanlarını almıştır.
Mehmet Kazım ORBAY
İzmir-1887-Ankara 1964
Beşiktaş Askeri Rüştiyesi’ni,Topçu İdadisi’ni, Mühendis Hane-i Berri’i Hümayun’u bitidi.Kurmay sınıfına ayrıldı.1907’de Akademiyi birincilikle bitirdi.1909’da Kıdemli Yüzbaşı,1914’te Binbaşı, 1916’da Yarbay ve 1918’de Albay oldu.
Enver Paşa’nın eniştesi olup yaverliğini yapmıştır. 1920’de Milli Mücadele’ye katılmak için Anadolu’ya geçti. 15. Kolordu Kurmay Başkanı olarak atandı. 1922’de Tuğgeneral, 1926’da Korgeneral oldu. Kafkas Tümen Komutanlığı, Genelkurmay 2. Başkanlığı yaptı. 1930’da Jandarma Genel Komutanlığı yaptı, 1935’de Orgeneral oldu, 3. Ordu Müfettişliği görevinde bulundu. Genel Kurmay Başkanlığı yaptı. 1946’da Yüksek Askeri Şura üyeliğine atandı. 1950’de emekli oldu.
6 Ocak 1961 yılında Kurucu Meclis üyeliği, 9 Ocak-26 Ekim 1961 tarihleri arası Kurucu Meclis Başkanlığı, Cumhurbaşkanlığı Kontenjan Senatörlüğü yaptı. 1964 yılında öldü.
Almanca, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca biliyordu. Çeşitli madalyalar yanında İstiklal Madalyası ve nişanı almıştır. Samsun’da ismini alan “Kazım Orbay” İlköğretim Okulu bulunmaktadır.
Kazım İNANÇ
Diyarbakır 1880-Akara 1938
Alyanakzade Hakkı Bey’in oğludur.Bursa Askeri İdadisi’ni ve Harp okulunu bitirdi.1902’de Kurmay Yüzbaşı olarak Hap Akedemilerınden mezun oldu.
1905’te Kıdemli Yüzbaşı,1909’da Binbaşı oldu.Lisan ve bilgisini artırmak için Almanya’ya gönderildi.İtalyan,Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarına katıldı.1913’te Roma Ateşemiliteri, 1914’te Yarbay oldu.1915’te Beşinci Ordu Kurmay Başkanı ve Albay oldu.1918’de Genel Kurmay İkinci Başkanlığına atandı ve Genel Kurmay Başkanı vekilliğinde bulundu. Samsun’a çıkacak Mustafa KEMAL PAŞA’ya geniş yetkiler veren belgeyi hazırlamada büyük emeği geçti.Görevinden azledildi.1920’de Anadolu’ya geçerek Milli Mücadele’ye katıldı.Büyü Taarruzda 6.Kolordu Komutanlığı yaptı 1924’te Korgeneal odu.9.Kolordu ve3.Ordu Müfettişliklerinde bulundu.1925’te görevinden istifa etti. 1926’da Samsun (Canik) Valiliğine atandı.1928’de askerlikten emekli oldu.Samsun’da ismini alan bir İlköğretim Okulu bulunmaktadır.
4. ve 5.Donem İzmir Milletvekiliği yaptı.1938’de öldü.
Almanca bilmektedir.Çeşitli madalyalarının yanında İstiklai Madalyası ve nişanları ile ödüllendirilmiştir.


Kazım SEVÜKTEKİN
Dıyarbakır 1887-Ankara 1949
Mehmet Şevki Bey’in oğludur.Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarına katıldı.1892’de Harp Okulu’na girdi ve 1885’te Teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1896’da Üsteğmen, 1897’de Yüzbaşı,1902’de Kıdemli Yüzbaşı,1906’da Binbaşı 1914’te Yarbay ve 1918’de Albay oldu. Çeşitli birliklerde görev yaptı.
30 Haziran 1921’de Anadolu’ya geçti.Batı Cephesinde Sivrihisar ve Havalisi Komutanlığı yaptı. 8.Tümen Komutanlığı göreviyle Sakarya ve Büyük Taarruza katıldı. Başarılarından ötürü 31 Ağustos 1922’de Tuğgeneral oldu. 1923’de Sivas’ta bulunan 5. Kafkas Tümeni Komutanlığı görevine getirildi. 1924’de tekrar 8. Tümen Komutanı olarak göreve başladı.
1927’de emekli oldu. Diyarbakır ve Mardin milletvekili olarak Meclis’te görev yaptı. Almanca ve Fransızca bilmektedir. Çeşitli madalyalarının yanında İstiklai Madalyası ve nişanları ile ödüllendirilmiştir.

KAZIM DİRİK
Manastır 1881- Edirne 1941
Balkan ve 1. Dünya Savaşında çeitli birliklerde görev yaptı. 19 Mayıs 1919’da 9. Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı olarak Atatürk ile Samsun’a çıktı. Kurtuluş Savaşında çeşitli görevlerde bulundu. 1925’de General oldu. Çeşitli illerde valilik yaptı, asıl ününü İzmir valiliği görevi ile kazandı. İzmir valiliği sırasında Atatürk’e karşı yapılan suikastı ortaya çıkardı. 1926’da korgeneral oldu. 1928’de emekliye ayrıldı. 1935’te valiler üstü bir görev olan Trakya Genel Müfettişliğine atandı.

KAYNAKLAR
1- Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı- Atatürk’ün Silah Arkadaşları : Prof. Dr. Azmi Süslü
Doç. Dr. Mustafa Balcıoğlu
Ankara 1999
2- Büyük Larousse ilgili ciltler